.png)
W tym artykule przeczytasz między innymi o:
- patronie ul. Czumy
- upamiętnieniu generała
Walerian Czuma
Walerian Czuma (1890-1962) - dowódca obrony Warszawy we IX 1939 roku, generał. Pochodził z Niepołomic. Początkowo zamierzał być rolnikiem, dlatego też rozpoczął studia w tym kierunku na Akademii w Wiedniu, jednak właśnie tam związał się z Polskimi Drużynami Strzeleckimi. W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich (walczył pod Kaniowem i Rarańczą, gdzie został bardzo ciężko ranny). Podczas walk znalazł się po rosyjskiej stronie frontu i tam, na polecenie gen. Józefa Hallera, zajął się formowaniem żołnierzy opuszczających armię rosyjską, tworząc tym samym 5. Dywizję Syberyjską. Walczył z Armią Czerwoną, poddając się dopiero po wyczerpaniu wszelkich możliwości ataku. Dostał się wówczas do niewoli (10 I 1920), z której wyszedł po dwóch latach na mocy wymiany jeńców. W okresie międzywojennym pełnił wiele funkcji dowódczych (w 1929 roku awansowany został do stopnia generała), dlatego też w 1938 roku mianowany został komendantem Straży Granicznej. 3-29 IX 1939 dowodził obroną Warszawy, ściśle współpracując przy tym z prezydentem miasta, majorem Stefanem Starzyńskim. Wystarczyło mu kilka godzin, by zorganizować sztab, tak rozstawił żołnierzy i cywilów, ze udało im się odeprzeć szturm 4. Dywizji Pancernej (do walk doszło przy ul. Grójeckiej oraz Żwirki i Wigury).
Sam uczestniczył w wielu akcjach, w tym tej ostatniej w czasie wojny obronnej - przy ul. Belwederskiej. Po kapitulacji wraz z innymi wojskowymi dostał się do niewoli i został wywieziony w głąb Niemiec, skąd uwolniły go dopiero wojska amerykańskie. Wyjechał wówczas do Wielkiej Brytanii (osiadł w północno-wschodniej Walii), za co w 1946 roku został pozbawiony obywatelstwa polskiego.
Przez piętnaście lat prowadził gospodarstwo rolne w miejscowości Lark. Zmarł na skutek wylewu krwi do mózgu, niemal całkowicie sparaliżowany.
Gdzie spoczywa generał?
Cmentarz Wojskowy na Powązkach, kw. 27 II C, rząd II, miejsce 1, dokąd 2 VII 2004 jego prochy zostały sprowadzone z cmentarza we Wrexham.
Upamiętnienia:
ul. Powązkowska - kościół p.w. św. Karola Boromeusza (teren Cmentarza Powązkowskiego) - tablica na ścianie zachodniej kościoła, na której jego nazwisko znajduje się wśród Obrońców stolicy i honoru RP (odsłonięcie - IX 1986).
ul. Żwirki i Wigury 1 -gmach Międzynarodowego Dworca Lotniczego Warszawa-Okęcie im. Fryderyka Chopina - tablica.
Napisz komentarz
Komentarze